Một tín hiệu đáng chú ý cho dòng vốn đầu tư xanh toàn cầu vừa hướng về Việt Nam: New Forests, nhà quản lý đầu tư quốc tế chuyên về lâm nghiệp, đã chính thức thực hiện khoản đầu tư chiến lược đầu tiên vào thị trường Việt Nam thông qua Quỹ Rừng Nhiệt đới Châu Á 2 (Tropical Asia Forest Fund 2 – TAFF2). Đối tác được lựa chọn là Tập đoàn TAVICO, một trong những tên tuổi hàng đầu trong ngành chế biến gỗ của Việt Nam. Thương vụ này không chỉ đánh dấu bước chân tiên phong vào Việt Nam của New Forests, một đơn vị đang quản lý khối tài sản trị giá 8 tỷ USD trên 4,2 triệu ha rừng toàn cầu, mà còn phản ánh sự quan tâm ngày càng gia tăng của giới đầu tư quốc tế đối với tiềm năng tăng trưởng xanh mạnh mẽ của quốc gia. TAVICO, từ một doanh nghiệp khiêm tốn, đã vươn lên thành một tập đoàn có quy mô sản xuất ấn tượng, khoảng 250.000 m3 gỗ mỗi năm, và đang tích cực chuyển dịch sang các sản phẩm có giá trị gia tăng cao, bền vững.
Bối cảnh của khoản đầu tư này đặc biệt có ý nghĩa. Việt Nam không chỉ được ghi nhận là một “cường quốc ngành gỗ” trên bản đồ thế giới mà còn đang trong giai đoạn then chốt xây dựng một thị trường carbon non trẻ nhưng đầy tham vọng, nhằm hiện thực hóa cam kết đạt phát thải ròng bằng không (Net-Zero) vào năm 2050. Đáng chú ý, thời điểm New Forests rót vốn trùng hợp với những bước tiến mạnh mẽ của Việt Nam trong việc hoàn thiện khung pháp lý cho thị trường carbon, điển hình là Nghị định 06/2022/NĐ-CP, cùng lúc ngành gỗ đối mặt với các yêu cầu ngày càng nghiêm ngặt về tính bền vững từ các thị trường xuất khẩu chủ lực như Liên minh châu Âu (EU) với Quy định Chống phá rừng (EUDR).
New Forests không chỉ đầu tư vào ngành gỗ truyền thống mà còn nhận diện tiềm năng kép từ cả gỗ bền vững và cơ hội từ tín chỉ carbon trong tương lai gần. Đây có thể xem là một bước đi đón đầu các xu hướng và quy định toàn cầu, báo hiệu khả năng thu hút thêm các dòng vốn “xanh” chất lượng cao vào Việt Nam, đặc biệt là những khoản đầu tư tìm kiếm lợi ích song hành từ sản xuất bền vững và tài chính khí hậu.
Nước Cờ Chiến Lược Của New Forests: Đầu Tư Vào Chuỗi Giá Trị Gỗ Việt
Việc lựa chọn TAVICO không phải là ngẫu nhiên. TAVICO đã chứng minh năng lực sản xuất vượt trội, từ một nhà kinh doanh gỗ và xưởng cưa với sản lượng ban đầu 12.000 m3/năm, đã phát triển thành một tập đoàn với công suất lên đến 250.000 m3/năm, đủ cung cấp gỗ cho hơn 16.000 ngôi nhà cỡ trung. Thứ hai, TAVICO không ngừng đa dạng hóa sản phẩm và hướng tới chuỗi giá trị cao hơn, mở rộng sang các lĩnh vực như siêu thị bán buôn đồ nội thất, dịch vụ kho bãi.
Ông Geoffrey Seeto, Giám đốc điều hành cấp cao phụ trách các thị trường mới nổi của New Forests, chia sẻ: “Quan hệ đối tác này phản ánh tầm nhìn chung về tạo ra giá trị dài hạn thông qua đổi mới, bền vững và tác động đến cộng đồng địa phương. Việt Nam là một cường quốc trong ngành gỗ toàn cầu, chỉ riêng quý 1 năm 2025 đã xuất khẩu gần 4 tỷ USD sản phẩm gỗ”. Về phía TAVICO, ông Võ Quang Hà, Tổng Giám đốc, khẳng định khoản đầu tư sẽ giúp công ty “mở rộng năng lực gia tăng giá trị và củng cố vị thế dẫn đầu về nguồn cung bền vững”.
Tầm nhìn của New Forests không dừng lại ở TAVICO mà còn xa hơn, với mục tiêu đưa Việt Nam trở thành một trung tâm cho hoạt động kinh doanh trồng rừng và chế biến gỗ tích hợp, có khả năng mở rộng sang các thị trường lân cận như Lào và Campuchia. Điều này hoàn toàn phù hợp với chiến lược tổng thể của quỹ TAFF2 là phát triển một danh mục tài sản trồng rừng bền vững đa dạng tại Đông Nam Á, bao gồm Malaysia, Indonesia, Việt Nam, Thái Lan, Lào và Campuchia, phục vụ các thị trường cuối cùng như gỗ, cao su và đặc biệt là carbon. Đáng chú ý, quỹ TAFF2 được thiết kế với một cấu trúc tài chính hỗn hợp (blended finance) độc đáo, cho phép tích hợp các khoản đầu tư vào những hoạt động mang lại tác động tích cực rõ rệt, tập trung vào hành động khí hậu, gắn kết cộng đồng, cải thiện sinh kế và bảo tồn đa dạng sinh học.
Sự nhấn mạnh của New Forests vào việc TAVICO sản xuất viên nén gỗ đạt chuẩn FSC và mở rộng các chương trình lâm nghiệp cộng đồng FSC không chỉ đơn thuần là nâng cao giá trị cho sản phẩm gỗ. Đây còn là một bước chuẩn bị chiến lược, tạo dựng nền tảng vững chắc cho việc tạo ra tín chỉ carbon trong tương lai. Các dự án rừng trồng và quản lý rừng bền vững có chứng nhận quốc tế như FSC sẽ có lợi thế lớn trong việc đáp ứng các tiêu chuẩn khắt khe của thị trường carbon tự nguyện toàn cầu, ví dụ như tiêu chuẩn Verra hay Gold Standard. Với kinh nghiệm triển khai dự án carbon loại hình trồng mới, tái trồng rừng và phục hồi thảm thực vật (ARR) theo tiêu chuẩn Verra tại Lào và mục tiêu tạo ra khoảng 10 triệu tấn carbon từ các dự án của quỹ TAFF2 , rõ ràng New Forests đang nhìn thấy ở TAVICO một đối tác tiềm năng để hiện thực hóa chiến lược carbon của mình tại Việt Nam.
Bên cạnh đó, mô hình “blended finance” của TAFF2 là một điểm khác biệt quan trọng. Bằng cách huy động vốn từ cả các nhà đầu tư thương mại và các nhà đầu tư tác động (impact investors), quỹ có thể dành một phần nguồn lực đáng kể cho các hoạt động tạo tác động xã hội và môi trường. Điều này có nghĩa là các dự án như hợp tác với TAVICO, đặc biệt là các sáng kiến lâm nghiệp cộng đồng, sẽ có cơ hội nhận được sự hỗ trợ cần thiết để mở rộng quy mô và nhân rộng tác động tích cực, vượt xa những gì TAVICO có thể tự mình thực hiện. Điều này gửi đi một thông điệp rõ ràng: các doanh nghiệp Việt Nam sở hữu những sáng kiến ESG (Môi trường – Xã hội – Quản trị) mạnh mẽ và có tiềm năng tạo tín chỉ carbon sẽ ngày càng trở nên hấp dẫn trong mắt các quỹ đầu tư quốc tế có tầm nhìn dài hạn và cam kết phát triển bền vững.
Thị trường Carbon